۷ مهر ۱۴۰۳
شیوهنامه مسابقه مشخصهیابی نانومواد
۱۰ شهریور ۱۴۰۳
فراخوان مشارکت در تدوین استانداردهای ملی در حوزه فناوری نانو
۵ شهریور ۱۴۰۳
۹ اردیبهشت ۱۴۰۳
استانداردسازی یکی از اولین گام ها برای ارزیابی و کنترل مخاطرات حاصل از فناوری نانو است. این مطالعه با هدف مرور استانداردهای ملی ایران در ارتباط با جنبه های ایمنی بهداشتی و محیط زیستی انجام شده است و در سال ۱۴۰۰ در مجله مهندسی بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی همدان به چاپ رسیده است.
مقدمه: در سال های اخیر، رشد سریع فناوری نانو، چالش هایی را در زمینۀ بهداشت و ایمنی نانومواد مطرح کرده است. استانداردسازی یکی از اولین گام ها در ارزیابی و کنترل مخاطرات حاصل از فناوری نانو است. لذا این مطالعه با هدف مرور استانداردهای ملی ایران در ارتباط با جنبه های ایمنی، بهداشتی و محیط زیستی فناوری نانو انجام گرفته است.
روش بررسی: این مطالعه در سال ۱۳۹۹، با جستوجو در پورتال سازمان ملی استاندارد انجام شد. جست و جو با کلیدواژه های "نانو"، "نانوفناوری" و "فناوری نانو" انجام گرفت. معیار ورود به مطالعه، استانداردهای مربوط به ایمنی، بهداشت و محیط زیست بود. به منظور ارزیابی کیفیت استانداردها از چک لیستی با روایی تأیید شده، استفاده شد. تحلیل آماری با کمک نرم افزار SPSS.۲۲ انجام شد.
یافته ها: چهارده مورد از ۱۰۴ استاندارد موجود در زمینه نانوفناوری، در ارتباط با جنبه های ایمنی، بهداشت و محیط زیست بود. بیشتر استانداردها، ترجمه استانداردهای ISO یا ASTM بودند. تحلیل محتوا نشان داد که استانداردهای تدوین شده در سال های اول در زمینۀ ارزیابی ویژگی های نانومواد بوده که در سال های اخیر به سمت پیشگیری از مواجهه و مدیریت ریسک تمایل پیدا کرده است. تحلیل آماری نشان داد، اکثر معیارهای ارزیابی کیفیت در سطح "خوب" بوده است.
نتیجه گیری: وجود بیش از ۱۰۰ استاندارد منتشرشده، نشان از توجه به اهمیت موضوع استاندارسازی نانوفناوری در کشور است. اگرچه عمده استانداردهای موجود درخصوص ایمنی محیط های کاری نانو است، اما نیازمند افزایش آگاهی های عمومی و تخصصی در زمینۀ پیاده سازی آن ها در سطوح ملی هستیم.