در سال‌های اخیر، ایران با برنامه‌ریزی دقیق و سرمایه‌گذاری در بخش‌های پژوهش، فناوری و سیاست‌گذاری، توانسته است جایگاه برجسته‌ای در استانداردسازی فناوری نانو به دست آورد. با تقویت زیرساخت‌های علمی و حضور فعال در مجامع بین‌المللی، ایران نقش مؤثری در تدوین استانداردهای نانو در سطح ملی و جهانی ایفا کرده و به یکی از کشورهای پیشرو در این حوزه تبدیل شده است.
به گزارش مقاله منتشرشده در ژورنال Nanoscale and Advanced Materials (NSAM)، تا پایان سال ۱۴۰۳، ایران مسئول تدوین ۱۲ استاندارد بین‌المللی منتشرشده در کمیته فناوری نانو سازمان بین‌المللی استانداردسازی (ISO/TC ۲۲۹) بوده است؛ رقمی که معادل حدود ۱۰ درصد از کل استانداردهای بین‌المللی فناوری نانو در جهان به‌شمار می‌رود. همچنین در زمینه تدوین استانداردهای ملی نیز ایران عملکرد درخشانی داشته و تاکنون ۱۸۲ استاندارد ملی در حوزه‌های مختلف فناوری نانو تدوین کرده است.
بر اساس آمارهای موجود، ایران از نظر تعداد استانداردهای ملی فناوری نانو پس از چین و بریتانیا، در رتبه سوم جهانی قرار دارد. همچنین در تدوین استانداردهای بین‌المللی نیز پس از ایالات متحده، کره جنوبی و ژاپن، چهارمین کشور فعال جهان شناخته می‌شود.
دستاوردهای کلیدی ایران در حوزه استانداردسازی و ایمنی نانو شامل موارد زیر است:
• تدوین استانداردهای ملی و بین‌المللی در حوزه نانو
• مشارکت فعال بدر سازمان‌های بین‌المللی استانداردسازی و ایمنی
• تأسیس کمیته فنی متناظر با ISO/TC ۲۲۹
• ایجاد کمیته ملی استاندارد فناوری نانو
• تشکیل شبکه ایمنی فناوری نانو
• کمک به ایجاد زیرساخت‌ها و سازو کار لازم برای مجوزدهی محصولات نانو در سازمان‌های تنظیم‌گر
این مقاله با تحلیل نقش ایران در توسعه استانداردهای فناوری نانو، به اهمیت تلاش‌های کشور درزمینه توسعه ایمن و پایدار فناوری نانو اشاره می‌کند. یافته‌های این پژوهش نشان‌دهنده نفوذ روزافزون ایران در حوزه استانداردسازی فناوری نانو در سطح ملی و بین‌المللی است و مسیرهایی برای افزایش همکاری‌های جهانی در زمینه ایمنی و استانداردسازی پیشنهاد می‌دهد.
همچنین، مشارکت فعال ایران در تدوین استانداردهای بین‌المللی، می تواند سبب تسهیل در توسعه صادرات محصولات فناوری نانو و تبادلات تجاری شود.
مطالعه مقاله کامل:
"Iran’s Pioneering in National and International Nanotechnology Standardization Activities"