چگونه می‌توان فهمید نهاد نظارتی اتحادیه اروپا محصولی جدید را «نوخوراک» قلمداد می‌کند یا خیر؟ دیوید نِویل، متخصص مواد فراسودمند در مؤسسه پژوهشی RSSL، به این سوال پاسخ دقیقی داده است.
طبق آیین‌نامه ۲۰۱۵/۲۲۸۳ اتحادیه اروپا که در خصوص نوخوراک‌ها تصویب شده است، مهم‌ترین معیار برای تصمیم‌گیری پاسخ به این سوال است که آیا آن محصول تا پیش از ۱۵ می ۱۹۹۷ در اتحادیه اروپا به عنوان خوراکی و ماده غذایی استفاده می‌شده است؟ اگر پاسخ منفی باشد، دریافت مجوز نوخوراک بودن، ضروری است و بر اساس مشخصات و مواد تشکیل‌دهنده، محصول باید بین یک یا چند گروه از ده گروه موجود دسته‌بندی ‌شود.
برای آن دسته از تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان مواد اولیه که هنوز نمی‌دانند محصولشان نوخوراک محسوب می‌شود یا خیر، اقداماتی وجود دارد که می‌توانند پیش از اقدام رسمی برای اخذ مجوز، انجام دهند.
طبق  فرایند مشاوره که در ماده چهار آیین‌نامه آمده است، شرکت سازنده می‌تواند از کشور عضو اتحادیه اروپا بخواهد نظرش را راجع به محصول اعلام کند و آن کشور نیز حق دارد تا بازخوردهای سایر کشورهایی که نظری مغایر دارند را استعلام کند. در این چارچوب باید تاریخچه مصرف محصول ارائه شود و اثبات این قضیه ضروری است که «در ترکیب یا ساختار غذا تغییر قابل‌توجهی ایجاد نشده است و ارزش غذایی، متابولیسم یا میزان مواد مضر آن تغییر محسوسی نکرده است».
بنا بر وب‌سایت مشاوره اتحادیه اروپا در خصوص نوخوراک‌ها، این روش می‌تواند جایگزین مراحل قانونی اخذ مجوز شود اما باید در نظر داشت که این فرایند حدود هشت ماه زمان لازم دارد و احتمال موفقیت‌آمیزبودن آن بسیار کم است. باید به‌طور جدی در نظر داشت که در این روش، زمان باارزش زیادی برای چیزی که مستعد شکست‌خوردن است، به هدر خواهد رفت و توصیه شده، این زمان صرف تولید یک نوخوراکِ کامل شود.
البته منظور این نیست که اخذ مجوز نوخوراک، کار سهل و آسانی است؛ بلکه برعکس. فرایند پیچیده و دقیقی است که به داده‌های منسجم، معتبر و قابل‌اعتماد نیاز دارد. بدون رعایت تمام معیارهای استاندارد، شرکت‌های تولیدکننده حتی از مرحله ثبت‌نام اولیه عبور نمی‌کنند. در حقیقت، سازمان ایمنی غذاهای اروپا (EFSA)  بیش از آنکه نمونه‌های ارسالی را تأیید کند، آنها را رد می‌کند.
پس بهترین راه برای دریافت مجوز نوخوراک چیست؟ ماده دَه آیین‌نامه، اطلاعات موردنیاز اتحادیه اروپا برای دریافت مجوز را معرفی می‌کند و نقش EFSA را در این فرایند توضیح می‌دهد: EFSA از جانب اتحادیه اروپا موظف شده است تا طبق پرونده‌ای که متقاضی ارائه داده است، میزان ریسک و خطر نوخوراک را ارزیابی کند.
این اطلاعات دقیق، پارامترهای خاصی از محصول را بررسی می‌کنند که عبارت‌اند از فرایند تولید، میزان خلوص، سمّیت، سازگاری با بدن انسان، ماندگاری، پایداری در ماتریس‌های غذایی، میزان و موارد مصرف. افزون بر این، تمام فرایندهای تحلیلی نیاز به استفاده از روش‌های صحیح و معتبر دارند که باید توسط یک مرکز آزمایشگاهی معتبر مانند RSSL انجام شود.

نوخوراک‌ها در دنیای واقعی
شکی نیست که برای ارائه محصولات بدیع و جدید به بازار مواد غذایی اروپا انگیزه‌های قوی زیادی وجود دارد. تشخیص اینکه محصول جدید چه زمانی و به چه دلیل، «نوخوراک» محسوب شود، وظیفه متخصصانی است که در حوزه نظارت بر مواد غذایی فعالیت می‌کنند. برای مثال آرد، ماده غذایی رایج در اروپاست و سال‌هاست که از آن استفاده می‌شود، در نتیجه نمی‌توان آرد را یک «نوخوراک» نامید؛ اما اگر مولکول‌های آرد را بشکنید تا پروتیئن‌های ضدحساسیت واردش کنید یا کارکرد ویژه‌ای به آن اضافه کنید، آن گاه وارد قلمرو نوخوراک‌ها شده‌اید.
تصفیه و اصلاح پروتئین‌ها، مانند نخود فرنگی و لوبیا، فرایندی رایج در تولید مواد غذایی است و از آنزیم‌های هیدرولیز اسید (پروتئازها) برای تجزیه پروتئین ها به بخش‌های کوچکتر استفاده می‌شود چراکه هضم آسان‌تر و کارایی بیشتری دارند. با این حال، چنانچه پروتئین‌ها به لحاظ شیمیایی به‌شدت تغییر کنند، قضیه نوخوراک‌بودن مطرح می‌شود.
از سوی دیگر ، ممکن است ماده‌ای برای استفاده در نوشیدنی مجاز باشد اما برای مصرف در محصولات پخته شده مجاز نشده باشد؛ در این صورت ، برای تصحیح و ایجاد ماتریس جدید مواد غذایی باید مجوز جدید درخواست کنید. به عنوان مثال، برای روغن ساخته شده از نوعی ریزجلبک، موارد مصرف گوناگونی تعریف شده است و برای هریک، مجوز نوخوراک جداگانه‌ای درخواست شد.
اشاره به این نکته ضروری است که در برخی موارد که محصول، مشابه با محصولات تبلیغاتی و تجاریِ موجود در بازار باشد، اتحادیه اروپا از صدور مجوز نوخوراک‌بودن امتناع می‌کند زیرا هدف اصلی، ارتقای محصولات غذایی موجود است و در تمام موارد، ایمنی مواد غذایی در اولویت محض قرار دارد که در ادامه این ادعا با پرداختن به بحث نانومواد تقویت می‌شود.

نانومواد
درحال حاضر، به عنوان بخشی از ارزیابی ایمنی، EFSA آزمایش عدم وجود نانوذرات در تمام نوخوراک‌های محلول و غیرمحلول را درخواست می‌کند و چنانچه وجود نانوذره در ماده غذایی اثبات شود، انجام سایر آزمایش‌های ایمنی ضروری است. برای مثال دی‌اکسید تیتانیوم به عنوان سفیدکننده در خامه قهوه، آدامس، نوشیدنی‌ها و دراژه‌های شکلاتی استفاده می‌شود. بانک اطلاعاتی مرکز ایمنی غذا در ایالات متحده نیز نشان می‌دهد که میزان مصرف  نانومواد در مواد غذایی آمریکای شمالی زیاد است.
از نانومواد استفاده‌های زیادی می‌شود زیرا چه آنها مهندسی‌شده باشند یا نه، از ویژگی‌های خاصی برخوردارند. ساختار و کاربرد متمایز آنها باعث می‌شود به‌عنوان طعم‌دهنده، جذب‌کننده رطوبت و تسریع‌کننده، عالی عمل کنند. با این وجود نهادهای نظارتی در سرتاسر جهان درخصوص فعل و انفعالات نانومواد در بدن انسان و تأثیر سرطان‌زایی بالقوه آنها دغدغه‌هایی دارند و همین امر باعث شده تا خواص فیزیکی و شیمیایی آنها به‌دقت مورد بررسی و موشکافی قرار گیرد.
برای توزیع موادغذایی‌ در بازار اروپا، استاده از روش تحلیل و آزمایش EFSA ضروری است. همچنین به منظور آگاهی از معیارهای نوخوراک‌بودن یا نبودن ماده غذایی،  تولیدکنندگان مواد غذایی موظفند تا راهنمای جدید آژانس را مطالعه کنند.

راهنمای صنعت پیشرو
در نهایت، تمام نوخوراک‌ها باید برای انسان بی‌ضرر باشند و این امر به تجزیه و تحلیل‌های گسترده و تهیه شواهد دقیق و جامع نیاز دارد. کلید ایجاد پرونده کامل و جامع برای نوخوراک‌ها، انتخاب استراتژی مناسب و جمع‌آوری داده‌های دقیق و درست است زیرا مسیر را برای دریافت مجوز نوخوراک پیش از ورود به بازار هموار می‌کند، سود تجاری به همراه دارد و به استمرار ابداع محصولات کمک می‌کند.