یافته‌های اخیر محققان نشان می‌دهد که نانوذرات با ابعاد مختلف اثرگذاری متفاوتی روی سلول‌ها دارد به طوری‌که ذرات کوچکتر از ۱۰ نانومتر بیشتر توانایی ایجاد اختلال در عملکرد غشا را دارند.

پژوهشگران امپریال به بررسی این موضوع پرداختند که آیا نانوذرات طلا می‌تواند برای سلول‌ها سمی باشد یا خیر، همچنین آن‌ها به مطالعه تاثیر ابعاد ذرات بر غشای لیپیدی پرداختند.

نانوذرات با قطر کمتر از صد نانومتر به‌طور فزآینده‌ای در بخش دارو و درمان و همچنین محصولات آرایشی و غذایی استفاده می‌شوند اما تاثیر احتمالی آن‌ها بر سلامت انسان‌ها شناخته شده نیست.

به‌تازگی محققان مقاله‌ای در نشریه Nature Communications Chemistry به چاپ رساندند که در آن نشان داده است که نانوذرات کوچک (۵ تا ۱۰ نانومتر) بیشترین توانایی ایجاد اختلال در غشاها را دارند که به گفته محققان، هنگام طراحی نانوذرات برای استفاده در بدن باید به آن توجه شود.

نانوذرات در اندازه‌ها و شکل‌های مختلف وجود دارند و از سوی دیگر سیستم‌های زیستی بسیار پیچیده‌ای هستند که این موضوع مطالعه و تعامل نانوذرات با بدن را دشوار می‌کند. با این حال محققان می‌دانند اولین مرحله کلیدی سمیت زمانی است که ذره با غشای اطراف سلول برهم‌کنش می‌کند.

ذرات می‌توانند به لایه خارجی غشا متصل و درون غشا قرار گیرند و یا کاملا غوطه‌ور شده و وارد سلول شوند. هر یک از این نتایج می‌تواند به روش‌های مختلف روی سلول تاثیرگذار باشد.

یافته اخیر محققان کالج امپریال لندن نشان می‌دهد که چگونگی تعامل این نانوذرات با غشا به ابعاد نانوذرات بستگی دارد، که این در ذرات کوچک (۵ تا ۱۰ نانومتر) که بیشترین توانایی ورود به غشا را دارند، اهمیت بیشتری دارد.

کلودیا کانتینی، از محققان گروه شیمی امپریال می‌گوید: «گسترش تولید نانوذرات موجب نگرانی‌هایی درباره سلامت انسان‌ها و محیط‌زیست شده‌است. از آنجایی که طیف گسترده‌ای از نانوذرات تولید می‌شود باید روی پتانسیل اثرگذاری آن‌ها بررسی شود. با استفاده از یک سیستم ساده ما توانستیم سرنوشت یک نانوذره را در تماس با غشا بررسی کنیم.»

این گروه نشان دادند ذرات بزرگ (۵۰ تا ۶۰ نانومتر) گاهی به قسمت خارجی غشا می‌چسبند اما باعث کمترین اختلال می‌شوند، نانوذرات با اندازه متوسط (۲۵ تا ۳۵ نانومتر) بیشتر به سطح می‌چسبند و باعث برخی اعوجاج می‌شوند و نانوذرات کوچکتر (۵ تا ۱۰ نانومتر) به غشا آسیب می‌زنند.